Bạn đang ở đây
Tâm Xả ly trong Thiền định
955
07/07/2016 - 08:00"Kim chỉ nam trong thiền định hay kỹ thuật quan trọng nhất trong thiền định chính là tâm xả ly".
(Trích Khai thị về Nghệ thuật Thiền định của Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa)
Do còn vô minh, nên chúng ta vẫn còn lang thang, vọng tưởng, có quá nhiều thứ diễn ra mà chúng ta không biết phải làm gì. Chúng ta cũng không biết mình đang đi về đâu. Mọi thứ cứ rối ren trong bạn. Rồi bạn lại chạy theo mọi thứ, đó chính là vòng quay luân hồi, giống như bánh xe cứ quay tròn không nghỉ. Theo quan kiến của đạo Phật, luân hồi chính là bánh xe quay vòng. Tất cả chúng ta đều đang ở trên chiếc bánh xe đó và đều đang quay. Bánh xe luân hồi là biểu tượng của Phật giáo, giống như cây thập tự là biểu tượng của Thiên Chúa giáo. Bánh xe luân hồi hàm ý rằng chúng ta đều đang bị xoáy vào vòng quay của luân hồi sinh tử. Khi thì chúng ta ở phía trên, lúc thì ở phía dưới. Điều đáng buồn là chúng ta không có sự lựa chọn nào khác mà luôn phải quay tròn như vậy. Chúng ta không thể tự lựa chọn bởi do vô minh. Nếu có trí tuệ tỉnh thức, chúng ta đã có thể tìm cho mình một sự lựa chọn thay vì cứ phải quay mãi trên bánh xe luân hồi. Thay vào đó, chúng ta có thể tự tay quay bánh xe hoặc tìm cho mình một góc nghỉ ngơi.
(Trích Khai thị về Nghệ thuật Thiền định của Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa)
Do còn vô minh, nên chúng ta vẫn còn lang thang, vọng tưởng, có quá nhiều thứ diễn ra mà chúng ta không biết phải làm gì. Chúng ta cũng không biết mình đang đi về đâu. Mọi thứ cứ rối ren trong bạn. Rồi bạn lại chạy theo mọi thứ, đó chính là vòng quay luân hồi, giống như bánh xe cứ quay tròn không nghỉ. Theo quan kiến của đạo Phật, luân hồi chính là bánh xe quay vòng. Tất cả chúng ta đều đang ở trên chiếc bánh xe đó và đều đang quay. Bánh xe luân hồi là biểu tượng của Phật giáo, giống như cây thập tự là biểu tượng của Thiên Chúa giáo. Bánh xe luân hồi hàm ý rằng chúng ta đều đang bị xoáy vào vòng quay của luân hồi sinh tử. Khi thì chúng ta ở phía trên, lúc thì ở phía dưới. Điều đáng buồn là chúng ta không có sự lựa chọn nào khác mà luôn phải quay tròn như vậy. Chúng ta không thể tự lựa chọn bởi do vô minh. Nếu có trí tuệ tỉnh thức, chúng ta đã có thể tìm cho mình một sự lựa chọn thay vì cứ phải quay mãi trên bánh xe luân hồi. Thay vào đó, chúng ta có thể tự tay quay bánh xe hoặc tìm cho mình một góc nghỉ ngơi.
Tôi muốn nói với bạn rằng kim chỉ nam trong thiền định hay kỹ thuật quan trọng nhất trong thiền định chính là Tâm xả ly. Nếu không có tâm xả ly thì mọi kỹ thuật, phương pháp đều trở nên vô nghĩa. Khi đó, việc thực hành quán niệm hơi thở hay tập luyện yoga cũng đều không có tác dụng. Có thể những bài thực hành này mang lại cho bạn một chút năng lượng ở đâu đó trong cơ thể bạn, bạn cũng có thể được xem là có một chút thành tựu trong thiền định, nhưng xét cho cùng, bạn vẫn chưa đạt tới trạng thái tâm định được trưởng dưỡng một cách toàn vẹn.
(Tại Đại hội Drukpa thường niên ADC, 2009 )
Chính vì vậy, điểm then chốt mà chúng ta cần ghi chú và cũng là xuất phát điểm trong thực hành thiền định chính là phải cởi bỏ tấm màn vô minh, từ bỏ những tri kiến sai lầm hay tâm chấp thủ. Tất cả những điều đó được gọi là sự xả ly. Bạn cần phải rèn luyện thực hành xả ly. Xả ly được hiểu là sự hiểu biết chứ không chỉ là sự xả ly bên ngoài, xả ly vật chất. Chúng tôi gọi đó là sự xả ly bên trong. Giống như đối nghịch với tri kiến là tri kiến sai lầm, đối nghịch với xả ly và bám chấp.
Khi tôi nói với bạn rằng chúng ta cần thực hành xả ly, không phải tôi khuyên bạn ngay ngày mai phải bỏ vợ chồng, gia đình, con cái, phải lên núi Himalaya tu hành. Đây không phải con đường bạn nên theo, nếu bạn không có sự chuẩn bị sẵn sàng thì sẽ chẳng lợi ích gì. Bạn cần chuẩn bị từ bên trong, từ sự hiểu biết nội tâm. Bạn cần có trí tuệ. Khi đã chuẩn bị sẵn sàng, bạn sẽ có thể bắt đầu.
Bạn cần chuẩn bị từ bên trong, từ cấp độ hiểu biết nội tâm. Bạn cần có trí tuệ hiểu biết. Khi đã sẵn sàng, bạn có thể thực hành xả ly về mặt vật chất. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả vẫn là sự xả ly từ bên trong. Vì vậy, với điều kiện hiện tại của chúng ta, việc thực hành này rất thích hợp khi được áp dụng trong cuộc sống thường nhật, trong công việc hàng ngày. Tôi xin nhắc lại là bạn không cần phải thay đổi bất cứ điều gì trong cuộc sống của mình cả. Chỉ đơn giản là nhờ có sự tri kiến, tâm xả lý, bạn sẽ sống tốt đẹp hơn, yêu thương hơn, bớt hung hăng, nóng giận, bớt quát tháo, mắng chửi. Tôi thấy có nhiều đôi vợ chồng suốt ngày nhiếc móc nhau, chồng nhiếc móc vợ, vợ nhiếc móc chồng, cha mẹ nhiếc móc con cái, con cái nhiếc móc cha mẹ. Chúng ta phải loại bỏ tất cả những tạp loạn đó trong cuộc sống của mình. Khi đó, chúng ta sẽ được sống một cuộc sống lắng dịu, an hòa. Bạn không cần phải đi tìm kiếm ở đâu cả, chỉ cần có tri kiến là bạn sẽ được hân hưởng một cuộc sống như vậy. Điều đó giống như một phần thưởng tặng thêm cho bạn vậy.
Khi tôi nói với bạn rằng chúng ta cần thực hành xả ly, không phải tôi khuyên bạn ngay ngày mai phải bỏ vợ chồng, gia đình, con cái, phải lên núi Himalaya tu hành. Đây không phải con đường bạn nên theo, nếu bạn không có sự chuẩn bị sẵn sàng thì sẽ chẳng lợi ích gì. Bạn cần chuẩn bị từ bên trong, từ sự hiểu biết nội tâm. Bạn cần có trí tuệ. Khi đã chuẩn bị sẵn sàng, bạn sẽ có thể bắt đầu.
Bạn cần chuẩn bị từ bên trong, từ cấp độ hiểu biết nội tâm. Bạn cần có trí tuệ hiểu biết. Khi đã sẵn sàng, bạn có thể thực hành xả ly về mặt vật chất. Tuy nhiên, quan trọng hơn cả vẫn là sự xả ly từ bên trong. Vì vậy, với điều kiện hiện tại của chúng ta, việc thực hành này rất thích hợp khi được áp dụng trong cuộc sống thường nhật, trong công việc hàng ngày. Tôi xin nhắc lại là bạn không cần phải thay đổi bất cứ điều gì trong cuộc sống của mình cả. Chỉ đơn giản là nhờ có sự tri kiến, tâm xả lý, bạn sẽ sống tốt đẹp hơn, yêu thương hơn, bớt hung hăng, nóng giận, bớt quát tháo, mắng chửi. Tôi thấy có nhiều đôi vợ chồng suốt ngày nhiếc móc nhau, chồng nhiếc móc vợ, vợ nhiếc móc chồng, cha mẹ nhiếc móc con cái, con cái nhiếc móc cha mẹ. Chúng ta phải loại bỏ tất cả những tạp loạn đó trong cuộc sống của mình. Khi đó, chúng ta sẽ được sống một cuộc sống lắng dịu, an hòa. Bạn không cần phải đi tìm kiếm ở đâu cả, chỉ cần có tri kiến là bạn sẽ được hân hưởng một cuộc sống như vậy. Điều đó giống như một phần thưởng tặng thêm cho bạn vậy.
Rất nhiều người trong chúng ta gặp khó khăn khi thiền định.Thiền chỉ hay bất kỳ phương pháp nào khác như thiền định tâm. Bạn không thể thiền định được khi con đang kêu khóc, bạn cũng thấy khó thiền định khi đang làm việc trong văn phòng. Trong các điều kiện như vậy, thường thì bạn đều cảm thấy rất khó thực hành. Bạn thấy mình cần phải đi ra xa hay phải khóa cửa lại, hoặc không làm gì cả, lúc đó bạn mới có thể ngồi thiền được. Bạn phải cảm thấy hoàn toàn cô lập mới có thể tập trung được. Đó được xem là yếu tố để xác định các điều kiện thiền định có được đáp ứng đầy đủ hay không.
Thật ra không nhất thiết phải có các điều kiện như vậy mới thực hành được thiền định. Tôi nghĩ đó là điều thật đáng tiếc. Nếu bạn phá vỡ được bức màn vô minh hay tri kiến sai lầm, tâm chấp thủ, hay sau khi bạn nỗ lực thực hành xả ly và đạt được hạnh xả ly từ bên trong, bạn hoàn toàn có thể thiền định trong khi xung quanh mình các con đang hò hét. Bạn có thể thiền định một cách trọn vẹn giữa mười đứa trẻ đang vây quanh bạn và hò la. Hoặc thậm chí ngay cả khi vợ bạn đang nhiếc móc bạn, bạn cảm thấy khó chịu, điều đó cũng không ảnh hưởng đến việc thiền định liên tục không gián đoạn của bạn. Tất cả những tác nhân gây động niệm mang tính tương đối này xét về bản chất không hề động niệm bạn. Bởi vì, bạn không còn những bám chấp, bạn đã có được sự tri kiến chân thật. Có tri kiến, tâm bạn sẽ lắng xuống, bạn có thể thiền định viên mãn giữa vô vàn tạp niệm.
Đó chính là kết quả tất yếu nhờ có tâm xả ly. Chính vì lẽ đó mà Đức Phật Thích Ca chỉ dạy rằng chúng ta cần phải xả ly. Chúng ta cũng cần phải hiểu đúng ý nghĩa của sự xả ly.
Đó chính là kết quả tất yếu nhờ có tâm xả ly. Chính vì lẽ đó mà Đức Phật Thích Ca chỉ dạy rằng chúng ta cần phải xả ly. Chúng ta cũng cần phải hiểu đúng ý nghĩa của sự xả ly.
Bài viết rất hay
Huyền Trân 7 năm 8 months
Viết bình luận
- Viết bình luận
- 955 reads
